© Farda فـــــردا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                      

    

         گزارش برنامه بزرگداشت از استاد سخن واصف باختری

 

 به چهارم جون، روزیکه برای بزرگداشت از استاد باختری در نظر گرفته بودیم، یک روز باقی مانده بود. روزجمعه سوم جون، شور و اضطراب بچه های کلوب بیشتر و بیشتر میشد. عصر روز جمعه در منزل یکی ازاعضای کلوب، چشم بدر بودیم که داود سرخوش هنرمند صاحب دل و بادرد وطن، آقای زرکوب شاعر گرامیی از شهر باستانی هرات، شریف سعیدی شاعر توانا، وهادی میران شاعر خوش ذوق، از کشور دنمارک رسیدند. متعاقب آن، موتر حامل استاد باختری، خانم منیژه باختری، آقای ناصر هوتکی با دو دختر نازشان، ویکی از کارمندان سفارت، دم در رسیدند. استاد بزرگوار که دریشی خاکستری رنگی بتن داشتند با عصای به دست از موتر پیاده شدند. همه به پیشواز استاد رفتیم، با مهربانی همیشگی با هر کدام احوال پرسی نمودند وبعد بداخل خانه رفتیم.

 

هنوز همه اعضای کلوب نرسیده بودند چون دونفر به پیشواز  مهمانانی که در دومیدان مختلف میرسیدند، رفته بودند. بعد از نیم ساعتی، آقای شبگیر پولادیان و آقای توکل هروی از هامبورگ آلمان رسیدند، و همچنان داکتر لطیف ناظمی که از شهر فرانکفورت آلمان سفر کرده بودند، به جمع پیوستند، دیدار بسیاری از عزیزان بزرگوار که بعد بیشتر از 20 سال همدیگر را ملاقات می کردند، بسیار احساس برانگیز بود،پس از آمدن داکتر محمد اکرم عثمان ، خانم شان ملیحه عثمان و پسرشان میوند ، شور وحال محفل رنگی دیگری بخود گرفت، خانم ثریا صدیق با بردارشان از انگلستان، آخرین مهمانی بودند که به جمع پیوستند.

 

خاطره ها و یاد های مشترک، و بحث های ارزندهء ادبی  وگاهی شوخی های ظریف و با صفا، فضای محفل را پر کرده بود. جوانتر ها با تمام جان گوش به سخنان بزرگان علم وادب حاضر در محفل بودند وبعضا سوالهای هم مطرح می کردند، که گاهی استاد باختری با حافظهء شگفت آور خود پاسخ می گفت و یا داکتر عثمان با ملایمت خاصش و گاهی داکتر ناظمی که طنزهای دلنشینی را چاشنیی جواب های خود می کرد.

 

صحبت ها و قصه ها تا بعد از صرف غذا ، همچنان ادامه داشت. حوالی نیم شب مهمانان به هوتل های محل اقامت خود رفتند، واعضای کلوب همچنان مشغول آماده گی برای برنامه فردا بودند.

 

{} {} {}

 

روز شنبه 4 جون فرارسید و جنب و جوش اعضای کلوب و کانون فرهنگی هنری جوانان، از ساعت 10 در داخل سالون آغاز شده بود. چند نفر به تنطیم وترتیب استیژ مشغول بودند و تعدادی مشغول تنظیم مسایل تخنیکی و جابجایی کامره ها بودند، و در گوشهء دیگر هنرمند بسیار خوش آواز و نازنین ادریس ساجدی که بسیار بزرگوارنه، مسئولیت صدا را بر عهده گرفته بود، مشغول تنطیم بلند گوهها ومیکروفون ها بود. کم کم به ساعت 12 نزدیک می شدیم، و آرام آرام مهمانان و هموطنان مقیم استکهلم، گوتنبرگ و اپسالا ودیگر شهر های گرد ونواح، به سالون چایخانهء لیسه نکه جمع شدند و همه مشغول صرف چای وقهوه وشرینی گردیدند. از اول چنین برنامه ریزی شده بود، که یک ساعت قبل از ورود به سالن، فرصتی را فراهم نماییم تا هموطنان فرهنگ دوست ما که مشتاق دیدار نویسندگان، شعرا و هنرمندان هستند، با آنها با خاطر آرام، دیدار کنند، و آغاز برنامه ساعت 13.00 در نظر گرفته شده بود.

 

هنوز پنج  نفر از مهمانانی که از خارج کشور میامدند، به سالون نرسیده بودند، ولذا برنامه با رسیدن خانم حمیرا نکهت دستگیر زاده از هالند، پروفیسر مجاور احمد زیار و شهباز ایرج  از لندن،  و آقای دستگیر نایل از هالند، وآقای حمزه واعظی از ناروی با نیم ساعت تاخیر ، راس ساعت 13.30 آغاز شد.

 

سالن پر جمعیت بود و در ردیف های اول، چهره های درخشان جامعه علمی وادبی کشور بچشم می خوردند. داکتر محمد اکرم عثمان سرپرست کلوب قلم افغانها ، داکتر لطیف ناظمی از آلمان ، پروفیسر مجاور احمد زیار از انگلستان، خانم داکتر حمیرا نکهت دستگیر زاده از هالند، آقای حمزه واعظی از ناروی، خانم منيژه باختری نویسنده و سفیر کبیر جمهوری افغانستان در اسکاندیناویا،  آقای شبگیر پولادیان از آلمان، آقای توکل هروی از آلمان، آقای دستگیر نایل از هالند، آقای شهباز ایرج از انگلستان، آقای شریف سعیدی از اپسالاــ سویدن ، آقای هادی میران از گوتنبرگ سویدن، عزیز الله نهفته شاعر و ژورنالیست ،  خانم ثریا صدیق، نطاق ودکلماتور سابق رادیو از انگلستان، ناصر هوتکی ناشر آثار استاد باختری از ناروی، آقای زرکوب شاعر از دنمارک، و نمایندگان انجمن های فرهنگی از آلمان، دنمارک، و شهر های مختلف سویدن، و همچنان تعداد کثیری از فرهنگ دوستان مقیم استکهلم، حضور داشتند. 

چی منظرهء با شکوهی بود دیدار این سرمایه های ارزشمند علمی وادبی کشور در زیر یک سقف.

 

مجری برنامه، با عرض سلام وخوش آمد گویی  به مهمانان چنین آغاز کرد:

امروز سعادتی نصیب همهء ما شده است که از یک طرف فرصت تبجیل و نکوداشت از مقام والای ادبیی یک شاعر شیرین سخن کشور استاد واصف باختری، فراهم آمده و از طرف دیگر به این بهانه افتخاردیدار جمعی از نویسندگان، شعرا، هنرمندان و فرهنگیان هموطن ما که از گوشه گوشهء این غربتسرا در اینجا و در این سالن گرد هم آمده اند، را بدست آورده ایم.

 

حضور گرم شما این باور را در ما قویتر کرد که « هر جا بشر را دوست بدارند، فرهنگ را هم دوست میدارند» لذا نه به صفت میزبانی که از آمدن مهمان بوجد آمده، که باور کرده ایم در این راه تنها نیستیم، و یک عالم مشوق وپشتیبان داریم و جا دارد که از حضور گرم شما تشکر و سپاسگزاری نمایم

 

اما بطور اخص باید پاس و سپاس کلوب قلم افغانها را خدمت شاعر وادیب والا مقام جامعهء ادبیی کشور ما جناب استاد باختری تقدیم نماییم، چی اگر ایشان قبول زحمت نمی کردند، هرگز این دیدار ارزشمند و این محفل بیاد ماندنی ممکن نمی شد.

 

 او سپس  از تک تک نویسندگان وشعرای مهمان تشکری نموده و ضمنا از استاد فرزاد از افغانستان،نصیر مهرین از المان، داکتر صبور سیاهسنگ از کانادا، خانم سر ورسا رفیعزاده از ایران،   شکر الله شیون از فرانسه، آصف بره کی، داکتر اسد بدیع که  بدلایلی نتوانستند در این محفل با شکوه حضور یابند، یاد آوری نموده وهمچنان از عزیزانی که مقالات ونوشته های خود را برای این بزرگداشت، به دفتر کلوب ارسال نموده اند تشکر نمود: مانند محمد کاظم کاظمی از ایران، داکتر صبور الله سیاهسنگ از کانادا، آقای رفعت حسینی از آلمان، خانم سرورسا رفیعزاده از ایران، ، آقای قیوم بشیر از استرلیا، آقای غلام حیدر یگانه از صوفیه، آقای مصلح سلجوقی از آلمان، استاد یاسین فرخاری از کانادا، آقای سعادت پنجشیری از کانادا.

 

. بعد به معرفی بخش های برنامه پرداخت وقبل از همه ، از داکتر اکرم عثمان دعوت نمود تا به عنوان سرپرست کلوب قلم افغانها ، با کلام بالای خویش آنچه را که حق این شاعر بزرگوار بود ، ادا نمایند.

 

برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید

 

پس از صحبت های داکتر اکرم عثمان،  قبل از آغاز بخش نخست، زندگی نامه استاد باختری که بصورت تصویری و صوتی، تهیه شده بود بنمایش گذاشته شد.

 

بعد از نمایش زندگی نامهء استاد باختری،  از اولین سخنران مهمان، داکتر لطیف ناظمی دعوت بعمل آمد تا به سخنرانی بپردازند. ایشان به معرفی ابعاد مختلف شخصیت ادبی استاد باختری پرداختند. استاد ناظمی چهار باختری را با مثالهای دقیق و روشن به معرفی گرفتند، باختری شاعر، باختری نویسنده مترجم شعر  و پژوهشگر، و باختری شاعر ساز. .....
 

برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید

 

دومین سخنران مهمان، پروفیسر مجاور احمد زیار، یکی از از پژوهشگران پرکار جامعه ادبی ما در هر دو زبان ملی  پشتو و دری که از چند ماه به این طرف مشغول تحقیق روی آثار ادبی استاد باختری بودند، نتیجهء آن تحقیقات ارزشمند را به بحث گرفتند. داکتر زیار بنابر تخصص خویش بر محور زبان و زوایای دستوری اشعار بلند استاد باختری، تمرکز نموده و بسیار محققانه و دقیق این خصوصیت شعر استاد باختری را که بیشتر از کاستی ها و نارسایی های دستوری بدور بوده و است، به اثبات رساندند... 

 

برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید

 

سومین سخنران مهمان، نویسنده وپژوهشگر مطرح آقای حمزه واعظی بودند. ایشان بر ویژه گی هایی جامعه شناسنانهء اشعار ونوشته های استاد باختری تکیه نموده ، راجع به کارنامه های ارزشمند استاد نکات ارزندهء را بیان نمودند... 

 

برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید

 

چهارمین سخنران داکتر حمیرا نکهت دستگیر زاده ، بودند نخست صحبت خود را با خاطره زیبای از استاد آغاز کردند که تاثیر بسزای در زندگی ادبی شان داشته و سپس جایگاه والای استاد باختری را در دنیای ادبیی کشور، با مثال های دقیق و روشن بتصویر کشیدند...

 

برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید

 

ششمین سخنران شاعر گرانقدر آقای شبگیر پولادیان  از آلمان بودند که مقاله بسیار مفصل و کارشناسانهء را بر محور اسطوره ها در شعر استاد باختری، بخوانش گرفتند. این مقاله شاید بنوبهء خود بسیار خاص بود و شاید برای اولین بار از این زوایه به شعر و سخن استاد پرداخته شده بود...

 

برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید

 

هفتمین سخنران نویسنده و شاعر گرامی جناب دستگیر نایل، بودند که نوشتهء ارزشمند خود را دربارهء استاد باختری بخوانش گرفتند. آقای نایل بلخ باستان را بعنوان مهد قدیمی ترین تمدن سرزمین ما، به معرفی گرفته و بایادآوری افتخارات بزرگ علمی و ادبیی مانند زرتشت تا مولانا ودر نهایت استاد واصف باختری بعنوان میراث دار آن بزرگان و فرازنگان که از این شهر تاریخی برخاسته اند، به ویژه گیهای بالای ادبی  و فلسفی پرداخت  


برای خواندن متن کامل مقاله اینجا فشار دهید


قرار بود که مقالات بسیار ارزشمند ، خانم سرو رسا رفیعزاده از تهران ، مقاله بسیار زیبای کاظم کاظمی ، مقالهء داکتر صبور الله سیاهسنگ ، نوشتهء ادبیی آقای رفعت حسینی و مطلب ارسالیی آقای یاسین فرخاری نیز بخوانش گرفته شود، ولی بدلیل ضیقی وقت، قرار شد که در ویژه نامهء بزرگداشت استاد باختری که بر روی صفحه فردا منتشر خواهد شد، به نشر برسد.

 

پس از پایان بخش اول ، برای مدت 30 دقیقه، تفریحی اعلان شد، که همه مهمانان در حالیکه استاد باختری و دیگر نویسندگان و  شعرای مهمان را چون نگین های در میان گرفته بودند، دوباره به سالن کفتریا رفتند، ودر میان شوروحال خاصی که حاکم بود، کامره ها هر طرف مشغول گرفتن عکس های یادگاری علافمندان با نویسندگان و شعرا بود.

 

{}{}{}

 

بخش دوم برنامه که به پیامهای رسیده اختصاص داشت، با پیام ویدیویی استاد حیدر وجودی از کابل ـ که توسط ـ ضیا معصومی تهیه شده بود، آغاز گردید. صدای لرزان استاد وجودی که در وصف استاد باختری سخن می گفت، فضای محفل را دگرگون ساخت، بدلیل مشکلات انترنتی در افغانستان پیام قبل از اینکه به پایان برسد، قطع شد ولی آنچه را استاد وجودی می خواست بگوید گفته بود.

 

سپس آقای خدایداد فطرت، مسئول فرهنگی انجمن افغانها در استکهلم، پیام انجمن را بخوانش گرفت.الحق که آن پیام، پیام سادهء نبود، در حقیقت مقالهء کوتاه اما بسیار کارشناسانه به جایگاه ادبیی استاد باختری و شعر و سخن شان پرداخته بود . سپس نمایندهء انجمن افغانها در بوروس ، پیام آن  انجمن بخوانش گرفت و سپس نمایندهء کانون فرهنگی هنری جوانان، سحر امیری پیام زیبایی را بخوانش گرفت بسیار مورد استقبال حضار قرار گرفت. و آخرین پیامی امکان خوانش آن فراهم شد، پیام کانون ادبی مهتاب از هرات بود که توسط شاعر گرامی آقای زرکوب بخوانش گرفته شد.

 باقی پیامهای استاد نصیر مهرین از هامبورگ،
آقای قیوم بشیر از استرلیا، آقای غلام حیدر یگانه از صوفیه، آقای مصلح سلجوقی از آلمان، استاد یاسین فرخاری از کانادا، آقای سعادت پنجشیری از کانادا.  انجمن افغانها در دنمارک، انجمن فرهنگی  افغانها در هامبورگ که هر کدام، کارنامه های ارزشمند استاد باختری را ستوده، و بزرگداشت از مقام والای ایشان را اقدام نیک ارزیابی نموده بودند، ولی با تاسف که بدلیل ضیقی وقت خوانده نشد، و قرار بر این گردید که متن های آن پیامها در ویژه نامهء بزرگداشت استاد واصف باختری، به نشر برسد.

 

{} {} {}

بخش سوم به شعر خوانی شعرا اختصاص داده شده بود. وتعدادی از شعرای حاضر در محفل با گلواژه های شعر و ادب ، فضای محفل را عطرآگین نمودند.

شهباز ایرج، اولین شاعری بود به جایگاه دعوت شد واو قبل از شعر خود، خاطرهء را از دیدار با استاد در پشاور پاکستان تعریف کرد که حال و هوای محفل را بعد از سه ساعت سخنرانی های و 45 دقیقه پیامخوانی ها، بکلی عوض کرد. اودر حقیقت به ادامه تقسیم بندی های استاد ناظمی، باختری پنجم را به معرفی گرفت که این باختری سخاوتمند و مهربان بود. سپس به خوانش دو قطعه شعر خود پرداخت که با استقبال گرم حضار مواجه گردید.  بعد از آن  از خانم حمیرا نکهت دستگیر زاده، دعوت بعمل آمد . خانم نکهت دو قطعه شعر بسیار زیبای خود را از دومجموعهء جدیدشان (آفتاب آواره) و  ( هیچ نتوان گفت در پنجاه سال) بخوانش گرفتند، که با کف زدنهای گرم حضار استقبال شد سومین شاعر شریف سعیدی بود که با دو قصه پر از احساس در قالب دو غزل زیبا فضا را شاعرانه تر ساخت. بعد از سعیدی مجری برنامه با یاد آوری اینکه فرید اروند در هر برنامه شانس خوانش شعر های زیبای خود را از دست میدهد، چون بعنوان میزبان، حقش به مهمان داده می شود، واینبار عمدا در اوایل بخش شعر خوانی گرفته شده تا شانس خوانش شعر در مقابل استاد باختری را از دست ندهد، چهارمین شاعری بود که بر روی جایگاه آمد. او نخست غزل زیبای را که 14 سال قبل برای استاد واصف باختری سروده بود، بخوانش گرفت که بسیار استقبال شد، و بعد دو پارچه غزل کوتاه دیگر نیز قرائت نمود. آقای توکل هروی از آلمان پنجمین شاعری بود که بخوانش شعر های خود پرداخت. ایشان نیز شعر بسیار زیبا وبلندی را که در وصف استاد باختری سروده بودند، بخوانش گرفته وبسیار استقبال شدند. و شمشمین شاعر آقای فضل الله  زرکوب از دنمارک بود که با تاسف بدلیل ضیقی وقت ، فرصتی برای سخنرانی شان در بخش اول برنامه فراهم نشد، لذا در این قسمت دو سروده ء زیبای خود را بخوانش گرفتند که با کف زدنهای حضار استقبال گردید. آخرین شاعر این بخش آقای هادی میران از شهر گوتنبرگ سویدن بود که سه غزل کوتاه خود را بخوانش گرفتند و و با ختم شعر خوانی اقای میران، وکف زدن های های حضار این بخش نیز به پایان رسید.

 

{} {} {}

 

وپایان بخش برنامه صحبت استاد سخن، شمع محفل ، پدر معنوی شعرای وطن، ادیب وارسته و شاعر توانا و بی بدیل واصف باختری بود.
ایشان نخست به سپاسگزاری از بزرگان وفرزانگان حاضر در محفل، نویسندگان و شعرا، و کلوب قلم افغانها پرداختند، ودر آخر نیز بزرگوارانه، به تصحیح بخش های از صحبت ها و پیامها پرداختند، که به اعتقاد استاد، در وصف ایشان اغراق های شده بود، وبعنوان مثال روی واژهء شاعر ملی، تکیه نمودند و فرمودند که: نه تنها
منی بنده بلکه ما در کشور خود در تمام زبانهای خود گویا شاعر ملی نداریم، ای کاش میداشتیم، ای کاش میان ما وفاق ملی به آنصورتی که شایسته و بایسته است ، وجود میداشت .... استاد بعنوان مثال از شاعر ملی مجارستان یاد کردند و در نهایت گفتند که من با استفاده این لقب در مورد خودم، جدا مخالفم،  استاد همچنان از بزرگانی مانند استاد بیتاب ، حضرت مولانا خسته، علی اصغر بشیر هروی ، استاد جاوید، با حرمت یاد کردند و گفتند من خود را وامداراین استادان بزرگ میدانم .  استاد باختری در ادامه یاد آوری نمودند، که من شاگرد مستقیم استاد زیار در فاکولتهء ادبیات هستم، وهمچنان در بسا مسایل مرهون و مدیون استاد ناظمی و استاد رهنورد زریاب می باشم. استاد در آخر یک بار دیگر از تک تک نویسندگان و شعرا و میزبانان تشکر و سپاسگزاری نمودند.

هنوز استاد از روی جایگاه پایین نشده بودند که بدعوت مجری ، داکتر محمد اکرم عثمان، بر روی جایگاه آمده و تحفهء درویشی کلوب را با دسته گلی به استاد باختری اهداء نمودند. همه حضار به پا ایستاده بودند و پیهم با کف زدن های خود، ارادت خود را به استاد بیان می نمودند.

 

 و مجری برنامه در میان شور و کف زدن های حضار، چنین گفت:هیچ دل ما نمی خواهد که این بزم انس را به پایان ببریم، چی در این غربتسرا، فراهم شدن فرصت های انچنینی اگر غیر ممکن نباشد بسیار دشوار و نادر است، اما چار و ناچار بر هر چیزی پایانی هست، وما نیز باید این واقعییت را بپذیریم

و این شب بیاد ماندنی را به امید سلامتی، طول عمر با برکت و موفقیت های بیشتر از پیش برای استاد واصف باختری، در اینجا به پایان می بریم. به امید دیدار در برنامه های بعدی فرهنگی وهنری ما

 

«»«»«»«»«»«»

 

 

 

 


 

ادبی ـ هنری

 

صفحهء اول